ప్రజల్లో సన్నగిల్లుతున్న ప్రశ్నించే తత్వం

ప్రజల్లో సన్నగిల్లుతున్న ప్రశ్నించే తత్వం.

- ప్రశ్నించడం అంటే వ్యతిరేకించడం కాదు ప్రశ్నించడం మన బాధ్యత*

- ప్రశ్నించకపోతే అవినీతి వ్యవస్థాపితం అవుతుంది

- ప్రజల తరఫున నిజమైన ప్రశ్నలు అడగడం మీడియా ధర్మం

ప్రజాస్వామ్యాన్ని కాపాడుకోవాలంటే ప్రతి పౌరుడు ప్రశ్నించే అలవాటు తిరిగి తెచ్చుకోవాలి. ఎందుకంటే ప్రశ్న వేసే పౌరుడు శత్రువు కాదు; ఆయన ప్రజాస్వామ్యానికి కన్నులాంటివాడు. నాయకులు మారినా వ్యవస్థ బాగుపడేది ప్రజలు అప్రమత్తంగా నిలబడినప్పుడే. ప్రతి చిన్న సమస్య నుండి దేశ భవిష్యత్తు వరకు — ప్రశ్నించే తత్వం సజీవంగా ఉండాలి. అది బలహీనపడితే ప్రజాస్వామ్యం బలహీనపడుతుంది.*

సమాజం పురోగమించాలంటే ప్రజలు ప్రశ్నించే స్వభావం తప్పనిసరి. ప్రశ్నిస్తేనే సమాధానాలు వస్తాయి. సమాధానాలు వస్తేనే అభివృద్ధి దిశ స్పష్టమవుతుంది. కానీ ఇటీవలి కాలంలో ప్రజల్లో ఈ ప్రశ్నించే తత్వం గణనీయంగా తగ్గిపోతున్నది. బాధ్యతాయుతమైన పౌరసమాజానికి ఇది ఆందోళన కలిగించేదిగా మారింది. ప్రజాస్వామ్యం బతికేది ప్రజలు జాగ్రత్తగా, అప్రమత్తంగా, సందేహించి, ప్రశ్నించినప్పుడే. కానీ సోషల్ మీడియా హడావుడి ఒకవైపు, ప్రచారాలు మరోవైపు ఈ భయపెట్టే వాతావరణం కారణంగా ప్రశ్నించే ధైర్యం మందగిస్తోంది.

ప్రజలు ప్రశ్నించకపోతే అధికారంలో ఎవరున్నా, ఏ పథకం అమలు చేసినా, ఎలాంటి అవకతవకలైనా జరిగినా ఎవరూ స్పందించరు. చిన్న చిన్న సమస్యల నుంచి పెద్ద పెద్ద ప్రజావ్యవహారాల్లో దాకా ప్రశ్నించే అలవాటు తగ్గిపోవడంతో బాధ్యతారాహిత్యం పెరుగుతోంది. పంటల ధరలు తగ్గినా, రోడ్ల పనులు సరిగా చేయకపోయినా, ప్రభుత్వ సేవలు ఆలస్యమైనా, అవినీతి ఎదుట ఎదురుతిరగకపోవడం ఒక జాతీయ సమస్యగా మారిపోయింది.

ఇంతకుముందు గ్రామస్థాయి నుంచి రాష్ట్రస్థాయి వరకు ప్రజలు ఓర్పుగా, కానీ ధైర్యంగా ప్రశ్నించే దృక్కోణం కనిపించేది. నాయకుల ప్రసంగాలు అయినా, అధికారుల చర్యలు అయినా, ఏదైనా సమస్య వచ్చినా ప్రజలు నేరుగా ప్రశ్నించేవారు. ఇప్పుడు మాత్రం ఆ ధోరణి బలహీనపడింది. రాజకీయాల పట్ల విభజన, పక్షపాత భావాలు కూడా ప్రశ్నించే తత్వాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయి. “మనవాళ్లు చేస్తున్నారని” ప్రశ్నించకపోవడం, “ఎవరైనా ప్రశ్నిస్తే శత్రువులా?” అనే వాతావరణం ప్రజాస్వామ్యానికి అత్యంత ప్రమాదకరం.

వాస్తవానికి ప్రశ్నించడం అంటే వ్యతిరేకించడం కాదు. అది హక్కు మాత్రమే కాదు — బాధ్యత కూడా. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల్లో ప్రజలు ప్రభుత్వాన్ని జవాబుదారిగా ఉంచేది ప్రశ్నల ద్వారానే. ప్రశ్నించని చోట బాధ్యతారాహిత్యం పెరిగి, అవినీతి వ్యవస్థాపితమవుతుంది. విద్యా సంస్థల్లోనైనా, ఉద్యోగ రంగంలోనైనా, ప్రజా జీవనంలోనైనా ప్రశ్నించే అలవాటు పెంచుకోవడం సమాజానికి ఆరోగ్యకరం.

మీడియా కూడా ఈ సందర్భంలో కీలకం. ప్రజల తరపున నిజమైన ప్రశ్నలు అడగడం మీడియా ధర్మం. కానీ మీడియాపై ఒత్తిళ్లు పెరగడం, వాణిజ్య ప్రయోజనాలు పెరగడం వల్ల అసలు ప్రశ్నలు పక్కన పడిపోతున్నాయి. ఫలితంగా ప్రజలు కూడా ప్రశ్నల విలువను మర్చిపోతున్నారు. సోషల్ మీడియా హడావుడి నిజమైన ప్రశ్నలను మూసివేసే శబ్దంగా మారుతోంది.

ప్రజాస్వామ్యాన్ని కాపాడుకోవాలంటే ప్రతి పౌరుడు ప్రశ్నించే అలవాటు తిరిగి తెచ్చుకోవాలి. ఎందుకంటే ప్రశ్న వేసే పౌరుడు శత్రువు కాదు; ఆయన ప్రజాస్వామ్యానికి కన్నులాంటివాడు. నాయకులు మారినా వ్యవస్థ బాగుపడేది ప్రజలు అప్రమత్తంగా నిలబడినప్పుడే. ప్రతి చిన్న సమస్య నుండి దేశ భవిష్యత్తు వరకు — ప్రశ్నించే తత్వం సజీవంగా ఉండాలి. అది బలహీనపడితే ప్రజాస్వామ్యం బలహీనపడుతుంది.

షారోజ్ (వ్యాసకర్త, విశ్లేషకులు), స్వాతంత్ర్య భారత్ న్యూస్ గుండాల ప్రతినిధి