తెలంగాణ హైకోర్టు గతంలోనే రిజర్వేషన్లు 50 శాతం మించకూడదని తీర్పు ఇచ్చింది. ఆ తీర్పును సవాల్ చేస్తూ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సుప్రీం కోర్టులో ప్రత్యేక లీవ్ పిటిషన్ దాఖలు చేసింది. అయితే సుప్రీం కోర్టు హైకోర్టు తీర్పును సమర్థిస్తూ ప్రభుత్వ అభ్యర్థనను కొట్టివేసింది. న్యాయమూర్తులు తమ వ్యాఖ్యల్లో 50 శాతం రిజర్వేషన్ పరిమితి రాజ్యాంగ పరిమితి అని, చట్టం మారకపోతే దానిని మించకూడదని స్పష్టం చేశారు.
కోర్టు ఈ సందర్భంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని ప్రశ్నించింది. నిబంధనలు ఇప్పటికే ఉన్నప్పుడు కొత్త సర్వే ఎందుకు చేయాలనుకుంటున్నారు? చట్టం లేకుండా జీవో ఎలా ఇస్తారు? అని అడిగింది. చట్టపరమైన ఆధారాలు లేకుండా కొత్త రిజర్వేషన్ జాబితా సృష్టించడం తప్పు అని పేర్కొంది. కొత్త విధానం పూర్తి కాలేదని గుర్తించిన సుప్రీం కోర్టు పాత రిజర్వేషన్ ప్రకారం ఎన్నికలు జరపాలని ఆదేశించింది.
ఈ తీర్పు వెలువడడంతో రాష్ట్ర ఎన్నికల ప్రణాళికలు పూర్తిగా గందరగోళానికి గురయ్యాయి. ప్రభుత్వ సర్వేలు, కొత్త జియో లు అన్నీ నిలిచిపోయాయి. ఎన్నికల నిపుణులు అంటున్నారు – సుప్రీం కోర్టు తీర్పు ప్రకారం ఎన్నికల షెడ్యూల్ మళ్లీ రూపొందించాల్సిందే. రిజర్వేషన్ లెక్కల ప్రకారం ఇప్పటికే ఎన్నికల హద్దులు మార్చిన చోట్ల మళ్లీ పాత పద్ధతికి వెళ్లాల్సి వస్తుందని చెప్పారు.
రాజకీయ వర్గాలు ఈ తీర్పుపై విభిన్నంగా స్పందించాయి. బీజేపీ, బీఆర్‌ఎస్, ఎంఐఎం వంటి పార్టీలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాన్ని తీవ్రంగా విమర్శించాయి. ప్రభుత్వం చట్టపరమైన సిద్ధత లేకుండా సర్వేలు జరపడం ప్రజా ధన వృథా అని పేర్కొన్నాయి. ప్రజల హక్కులను రక్షించడంలో ప్రభుత్వం విఫలమైందని ఆరోపించాయి. అదే సమయంలో అధికార పక్షం మాత్రం సుప్రీం తీర్పును గౌరవిస్తామని, వెనుకబడిన వర్గాలకు న్యాయం జరిగేలా కొత్త చట్టపరమైన మార్గాలను అన్వేషిస్తామని తెలిపింది.
న్యాయ నిపుణులు ఈ తీర్పును దేశవ్యాప్త మార్గదర్శకంగా భావిస్తున్నారు. అడ్వకేట్ రమణ మాట్లాడుతూ సుప్రీం కోర్టు తీర్పు కేవలం తెలంగాణకే కాదు, అన్ని రాష్ట్రాలకు ఒక సూచన అని చెప్పారు. రాజ్యాంగ పరిమితిని మించితే ఏ రాష్ట్రానికైనా ఇలాంటి పరిస్థితే వస్తుందని ఆయన పేర్కొన్నారు. రాష్ట్రాలు కొత్త రిజర్వేషన్ విధానాలను రూపొందించే ముందు శాస్త్రీయ డేటా, చట్టపరమైన పరిశీలన తప్పనిసరిగా చేయాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.
ఈ తీర్పు వెనుక ఉన్న రాజ్యాంగ పరిమితి చాలా స్పష్టమైనది. భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 243-డి ప్రకారం స్థానిక సంస్థలలో రిజర్వేషన్లు 50 శాతం దాటకూడదు. ఇది 1992లో సుప్రీం కోర్టు ఇచ్చిన ఇంద్రా సాహ్నీ కేసు తీర్పు ఆధారంగా అమల్లోకి వచ్చింది. సామాజిక న్యాయం కోసం రిజర్వేషన్లు అవసరమే కానీ అవి మొత్తం స్థానాల సగానికి మించకూడదనే నిబంధన ఇప్పుడు అన్ని రాష్ట్రాలకు వర్తిస్తుంది.
ఈ తీర్పు రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో పెద్ద చర్చకు దారితీసింది. సోషల్ మీడియాలో ప్రజలు విభిన్న అభిప్రాయాలు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. కొంతమంది ఈ తీర్పును రాజ్యాంగ పరిరక్షణగా స్వాగతిస్తుంటే, మరికొందరు బీసీ, ఎస్సీ, ఎస్టీ వర్గాల ప్రతినిధిత్వం తగ్గిపోతుందని ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. రాజకీయ విశ్లేషకుడు శ్రీధర్ రెడ్డి అభిప్రాయపడ్డారు – సుప్రీం కోర్టు తీర్పు సాంకేతికంగా సరైనదే అయినా సామాజిక సమతౌల్యానికి కొత్త మార్గాలు ప్రభుత్వం ఆలోచించాల్సిన అవసరం ఉందని చెప్పారు.
ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో ప్రభుత్వం రెండు మార్గాలను పరిశీలిస్తోంది. మొదటిది – సుప్రీం కోర్టు తీర్పును వెంటనే అమల్లోకి తీసుకువచ్చి పాత రిజర్వేషన్ జాబితాతోనే స్థానిక సంస్థల ఎన్నికలు జరపడం. రెండవది – చట్టసభ ద్వారా కొత్త చట్టం తీసుకురావడం ద్వారా భవిష్యత్తులో రిజర్వేషన్ విధానాన్ని పునర్విమర్శించడం. ఈ అంశంపై త్వరలో చట్టసభ సమావేశం జరిగే అవకాశం ఉంది. పంచాయతీ రాజ్ శాఖ ఇప్పటికే జిల్లా స్థాయిలో అధికారులతో చర్చలు ప్రారంభించింది.
సుప్రీం కోర్టు తీర్పు తెలంగాణ ప్రభుత్వానికి ఒక చట్టపరమైన హెచ్చరిక మాత్రమే కాదు, ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలో నిబంధనలకు కట్టుబడి ఉండాలనే గట్టి సందేశం. రాజ్యాంగం ఇచ్చిన పరిమితిని మించకూడదనే సూత్రాన్ని మరోసారి గుర్తు చేసింది. రేవంత్ రెడ్డి ప్రభుత్వం ఈ తీర్పు తర్వాత కొత్త వ్యూహాలతో ముందుకు సాగుతుందా లేదా పాత రిజర్వేషన్ పద్ధతిలోనే ఎన్నికలు నిర్వహిస్తుందా అనేది ఇప్పుడు రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో ప్రధాన చర్చగా మారింది.
ఈ తీర్పు భవిష్యత్తులో ఇతర రాష్ట్రాలపైనా ప్రభావం చూపే అవకాశం ఉందని న్యాయ నిపుణులు భావిస్తున్నారు. సామాజిక న్యాయం, రాజ్యాంగ పరిమితి, రాజకీయ సమతౌల్యం – ఈ మూడు అంశాల మధ్య సమన్వయం సృష్టించడమే ఇప్పుడు ప్రభుత్వానికి పెద్ద సవాలుగా మారింది.
Social Plugin