బతుకమ్మ పండుగ 2025 విశేషాలు.. తేదీలు, చరిత్ర, ప్రత్యేక ఆకర్షణలు


SBNEWS:
 తెలంగాణ సాంస్కృతిక వారసత్వానికి ప్రతీక అయిన బతుకమ్మ పండుగ రాష్ట్రవ్యాప్తంగా గొప్ప ఉత్సాహంతో జరుపుకుంటారు. పువ్వుల పండుగగా పేరుగాంచిన ఈ వేడుకలో మహిళలు ప్రత్యేకంగా పాల్గొని, భక్తిశ్రద్ధలతో గౌరమ్మను పూజిస్తారు. ఈ ఏడాది బతుకమ్మ ఉత్సవాలు సెప్టెంబర్ 21 నుండి సెప్టెంబర్ 30 వరకు నిర్వహించనున్నారు. తొమ్మిది రోజుల పాటు జరిగే ఈ పండుగ ప్రతి రోజూ విభిన్న ప్రత్యేకతలతో సాగుతుంది.


బతుకమ్మ పండుగ ప్రారంభం – తేదీలు


ఆశ్వయుజ మాసంలో శుద్ధ అమావాస్య రోజున బతుకమ్మ పండుగ మొదలవుతుంది. అనంతరం తొమ్మిది రోజులు విభిన్న నైవేద్యాలతో, విభిన్న పూలతో ఆడపడుచులు బతుకమ్మను అలంకరిస్తారు. ఈ తొమ్మిది రోజుల వేడుకలు
సద్దుల బతుకమ్మతో ముగుస్తాయి. ఆ రోజున ప్రత్యేకంగా బతుకమ్మను నీటిలో నిమజ్జనం చేస్తారు.

తొమ్మిది రోజుల బతుకమ్మ ఉత్సవాలు


ప్రతి రోజుకు ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది. ఆ రోజు ప్రత్యేక నైవేద్యం తయారు చేసి బతుకమ్మను అలంకరించి పూజిస్తారు.
  1. ఎంగిలి పూల బతుకమ్మ – మొదటి రోజు పండుగ ప్రారంభం. పసుపు, గుంటపువ్వు, గులాబీలతో బతుకమ్మ అలంకరిస్తారు.

  2. అటుకుల బతుకమ్మ – రెండవ రోజు అటుకులను నైవేద్యంగా సమర్పిస్తారు.

  3. ముద్దపప్పు బతుకమ్మ – మూడవ రోజు పప్పు, నువ్వులు కలిపిన వంటకం సమర్పిస్తారు.

  4. నానే బియ్యం బతుకమ్మ – నాలుగవ రోజు నానే బియ్యాన్ని నైవేద్యంగా పెడతారు.

  5. అట్ల బతుకమ్మ – ఐదవ రోజు ప్రత్యేకంగా అట్లను తయారు చేసి బతుకమ్మకు సమర్పిస్తారు.

  6. అలిగిన బతుకమ్మ – ఆరవ రోజు ఎటువంటి నైవేద్యం సమర్పించరు.

  7. వేపకాయల బతుకమ్మ – ఏడవ రోజు వేపకాయలతో పూజ నిర్వహిస్తారు.

  8. వెన్నముద్దల బతుకమ్మ – ఎనిమిదవ రోజు వెన్నముద్దలు సమర్పిస్తారు.

  9. సద్దుల బతుకమ్మ – తొమ్మిదవ రోజు పులిహోర, పెరుగు అన్నం, నువ్వుల జంట, సద్దులు వంటివి సమర్పిస్తారు. అదే రోజున బతుకమ్మను నదులు, చెరువులలో నిమజ్జనం చేస్తారు.


బతుకమ్మ పండుగ వెనుక కథలు


బతుకమ్మ పండుగకు అనేక గాథలు ఉన్నాయి. వాటిలో ప్రసిద్ధమైనది – ఒక గ్రామంలో భూస్వాముల అన్యాయాలను తట్టుకోలేక ఓ మహిళ ఆత్మహత్య చేసుకుంది. గ్రామస్థులు ఆమెను స్మరించుకుంటూ “బతుకమ్మ” అని పిలిచారు. గౌరమ్మకు పూజలు చేస్తూ ఆడపడుచులు ఈ పండుగను జరుపుకోవడం ప్రారంభించారు.

మరో కథ ప్రకారం, చాళుక్యుల కాలంలో ధర్మాంగదుడు అనే రాజు సంతానం కోసం పూజలు చేయగా, దేవీ అనుగ్రహంతో ఓ కూతురు జన్మించింది. ఆ బాలిక ఎన్నో కష్టాలను ఎదుర్కొని బ్రతకగలిగింది. అందువల్ల ఆమెకు “బతుకమ్మ” అని పేరు పెట్టారు. అప్పటి నుండి ఈ పండుగ ఆచారం కొనసాగుతోంది.


పూల ప్రత్యేకత


బతుకమ్మలో ఉపయోగించే పువ్వులకు ప్రత్యేక ప్రాధాన్యం ఉంటుంది. ముఖ్యంగా
తంగేడు, గుంటపువ్వు, బంతి, గులాబి, పసుపు పువ్వులు ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు. ఈ పూలు ఆరోగ్యానికి మేలు చేస్తాయని, పర్యావరణాన్ని పుష్టి పరుస్తాయని నమ్మకం.

బతుకమ్మ సామాజిక ప్రాధాన్యం

బతుకమ్మ పండుగ కేవలం పూజాకార్యక్రమమే కాదు, మహిళల ఐక్యతకు ప్రతీక. ఈ వేడుకల్లో మహిళలు సమూహంగా చేరి పాటలు పాడుతూ, ఆటలు ఆడుతూ ఆనందిస్తారు. కుటుంబ సభ్యులు అందరూ కలిసి వంటకాలు తయారు చేసి పంచుకుంటారు. ఇది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో సామాజిక బంధాలను బలపరుస్తుంది.


ప్రభుత్వ ఏర్పాట్లు – ప్రత్యేక బస్సులు


బతుకమ్మ, దసరా పండగల సందర్భంగా
తెలంగాణ RTC ప్రత్యేక బస్సులను నడపనుంది. ఈ ఏడాది సెప్టెంబర్ 20 నుండి అక్టోబర్ 2 వరకు మొత్తం 7,754 ప్రత్యేక సర్వీసులు అందుబాటులో ఉంటాయి. వీటిలో 377 బస్సులకు ముందస్తు రిజర్వేషన్ సదుపాయాన్ని కల్పించారు. ప్రజలకు రాకపోకలు సులభంగా ఉండేలా ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు.

ప్రపంచ రికార్డుకు సన్నాహాలు

బతుకమ్మ పండుగను ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రాచుర్యం పొందేలా GHMC ప్రత్యేక కార్యక్రమం చేపట్టింది. ఈ ఏడాది సెప్టెంబర్ 28న ఎల్బీ స్టేడియంలో 10 వేల మంది మహిళలతో బతుకమ్మ వేడుక నిర్వహించి ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించేందుకు సన్నాహాలు జరుగుతున్నాయి. ఇది తెలంగాణ సాంస్కృతిక వైభవాన్ని అంతర్జాతీయ స్థాయికి తీసుకెళ్లే ప్రయత్నంగా భావిస్తున్నారు.


తెలంగాణ గుర్తింపు – బతుకమ్మ


తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటుతో బతుకమ్మ పండుగకు మరింత ప్రాధాన్యం వచ్చింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతి ఏడాది బతుకమ్మ పండుగను అధికారికంగా జరుపుకుంటోంది. పండుగ సందర్భంగా రాష్ట్రవ్యాప్తంగా సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు, కళాకారుల ప్రదర్శనలు, సాంప్రదాయ ఆటలు నిర్వహిస్తారు.

బతుకమ్మ మరియు పర్యావరణం

బతుకమ్మ పూలతో చేసే పండుగ కావడంతో పర్యావరణానికి మేలు చేస్తుంది. పూలను ఉపయోగించడం వల్ల జీవవైవిధ్యానికి ప్రోత్సాహం లభిస్తుంది. అలాగే నదులు, చెరువులలో నిమజ్జనం చేసేటప్పుడు నీటికి సహజమైన సువాసనలు, శక్తి లభిస్తుందని విశ్వాసం ఉంది.


ముగింపు



బతుకమ్మ పండుగ కేవలం పూజాకార్యక్రమం మాత్రమే కాదు, తెలంగాణ ఆత్మను ప్రతిబింబించే సాంస్కృతిక ఉత్సవం. మహిళల సమగ్రత, కుటుంబ ఆనందం, గ్రామీణ ఏకతను ఈ పండుగ ప్రతిబింబిస్తుంది. పూలతో చేసిన బతుకమ్మ, పాడే పాటలు, ఆడే ఆటలు—all కలిపి తెలంగాణ సంప్రదాయాన్ని ప్రపంచానికి చాటి చెబుతున్నాయి.

ఈ ఏడాది బతుకమ్మ ఉత్సవాలు సెప్టెంబర్ 21 నుండి 30 వరకు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా జరగనున్నాయి. అందరూ కలిసి పూలతో పండుగను జరుపుకుంటూ తెలంగాణ సాంస్కృతిక గౌరవాన్ని మరింత ఎత్తుకు తీసుకెళ్తారు.